Կասկադի նոր արձանի մասին

Ֆերնանդո Բոտերո. «Սիգարետով կինը»

Դեռ միայն լուսանկարներով եմ հասցրել տեսնել Կասկադում նոր տեղադրված արձանը, ու ինձ դուր է գալիս: Հասկանում եմ նաև նրանց, ում դուր չի գալիս, բայց ինձ դուր չեն գալիս նրանք, ովքեր «դժվարանում են դա նույնիսկ արվեստի գործ անվանել»: Արվեստի նպատակը ոչ միայն ստանդարտ էսթետիկ պատկերացումներ մարմնավորելն է, այլ հաճախ գոյություն ունեցող իրականությունը մարդկանց վառ կերպով ցույց տալն է, քննադատելը, գեղեցկություն փնտրելը ամենաանհավանական տեղերում, որտեղ առօրյա հոգսերով տարված հասարակ մարդիկս հաճախ չենք նկատում: Ես ինքս լրջորեն կառաջրկեի արձանը վերանվանել «Երեսունն անց երևանցի տանտիկինը՝ մայիսյան սեքսից հետո»: Մեր քաղաքի թաքնված կյանքի մի մասը էդքան վառ կերպով արտահայտող արձան երևի թե դժվար է գտնել: Ու ինքը տգեղ չի բնավ: Շատ լավն ա, հա: :)

Սոճու անտառներում, ուր արևը երբեք չի շողում

Օքեյ, ես սկսում եմ ասել, որ երաժիշտն ախմախ ա, երբ վերջինիս կատարմամբ "In the Pines"-ի նման մութ, մռայլ, խորհրդավոր ու մի քիչ էլ վախենալու պատմություն պատմող (ինչպես նմանատիպ շատ այլ անգլո-ամերիկյան ժողովրդական ստեղծագործությունների մեջ) երգ սկսում է հնչել Backstreet Boys-ի "Show me the meaning of being lonely"-ի՝ ինչ-որ տափակ, դեռահասական սիրային բալլադի նման: 

Ըստ այդմ էլ, ում աշխարհընկալումը ոնց որ կա, ում հետաքրքրությունների շրջանակը ինչով, որ սահմանափակվում կամ ընդլայնվում ա, եղած տարբերակների միջից իրեն հոգեհարազատն էլ գտնում ա.

Ջահելություն

Ֆրանսիայի փոքր գյուղակներում պտտվելիս դեպրեսիվ մի երևույթ եմ նկատել. նման տեղերում զբոսնող, իրենց արձակուրդն անցկացնող մարդկանց ճնշող մեծամասնությունը ծեր, արդեն թոշակի անցած մարդիկ են՝ ոտուձեռները բաց, մայկա-շորտիկներով, իրենց ջահելի տեղ դնող, բայց բարակած ու ճմռթած մաշկով, բազուկներից թուլացած, կախ ընկած մկաններով: 

Ես, իհարկե, ծեր մարդկանց դեմ ոչինչ չունեմ, բայց երբ շուրջբոլորս մարդկանց մոտ 80 տոկոսը վաթսունն անց տատիկ-պապիկներ են, սկսում եմ ավելի հաճախ հիշել այն մասին, թե կյանքն ինչքան շուտ թոշնող բան է: Ու նաև հիշել այն մասին, թե ինչքան եմ սիրում երիտասարդությունը, ջահել լինելու երևույթը ընդհանրապես: Լինի մարդկանց, թե կենդանիների, թե բույսերի, բնության մեջ ընդհանրապես: Ֆիզիկական թարմությունը... :) Բոլորիս շրջապատում կան, օրինակ, մարդիկ, որոնք տեսքով սովորաբար մեծ են թվում, բայց ուշադիր նայելիս մաշկի ձգվածությունը, դեմքի պզուկները, աչքերի արտահայտության զուլալությունը միանգամից մատնում են, որ ջահել են, շատ ջահել հըլը: :) Իմ կարծիքով՝ էնքան սիրուն երևույթ ա էդ: Սիրում եմ նայել-նայել ու մարդկանց մեջ թեժ-թեժ վառվող կյանք հայտնաբերել:

Սկարբորոյի տոնավաճառը, բրիտանական ֆոլկը

Scarborough Fair-ը ամենահայտնի անգլիական (բրիտանական) ժողովրդական մեղեդիներից է. դրանից հայտնի մեկ էլ երևի Greensleeves-ն է: Երաժշտագետները «Սկարբորո»-յի արմատները հասցնում են ընդհուպ մինչև 17-րդ դար: Երգի այսօրվա բովանդակությունը հետևյալն է. միջնադարում ամեն տարի Անգլիայի Սկարբորո քաղաքում մե՜ծ ու աննախադեպ տոնավաճառ էր կազմակերպվում, ու աշխարհի տարբեր ծայրերից վաճառականներ էին գնում այնտեղ՝ իրենց առևտուրն անելու: Երգի հերոսը կամ հերոսուհին, ըստ երևույթին՝ մի խուլ գյուղում նստած տղա կամ աղջիկ, որ դաշտում սննդի մեջ օգտագործվող խոտաբույսեր՝  մաղադանոս, շալֆեյ, ռոզմարին և ուրց (parsley, sage, rosemary and thyme) է հավաքում, որոնք նույնպես պետք է տարվեն Սկարբորոյի տոնավաճառ, խնդրում է այդ խոտերին, որ իր անունից իր սիրեցյալին բարևեն ու հետն էլ ասեն, որ մինչև էս-էս-էս բաները չանի (որոնք անհնար են. օրինակ՝ առանց ասեղի ու թելի շապիկ կարել բատիստից, ծովի մեջ մի ակր հող գտնել, դրա վրա կաշվից մանգաղով հունձ անել ու ամբողջը մի փնջում հավաքել :) ), էլ չի սիրի նրան:


Էսպես, երգի պարզությունից ու սիրունությունից ոգեշնչված՝ մի քանի շաբաթ առաջ որոշեցի մի քիչ ես էլ ինձ գիտառՉիստ զգալ, ու էն որ իրենց կայֆին խմած-մմած սկսում են էշ-էշ բաներ նվագել-երգել՝ իրենց տաղանդն ի ցույց դնել, նման մի բան էլ ես արեցի ու բռնեցի "Scarborough fair"-ը հայերեն թարգմանեցի: Բայց իրականում, ներողություն արտահայտությանս համար, թ*իք մը ստացվեց, որովհետև դժվար էր՝ չնայած նպատակը բնավ երգը բառացի թարգմանելը չէր, այլ կիսակատակ ինչ-որ հայկական իրականության մեջ նման մի բան ստանալը: Ու ամենադժվարը հենց առաջին տողն էր "are you going to Scarborough fair?"-ը: Մենք չունենք ոչ մի նման տոնավաճառ, որտեղ հեռուներից մարդիկ են գալիս: Ու հենց Սկարբորոյի անունն է, որ երգողի ու իր սիրեցյալի միջև հեռավորության ու կարոտի ենթատեքստն է դնում, որովհետև տարվա մեջ էդ մի շանսն է, որ իր հավաքած խոտերն ու իր սիրեցյալը կարող են հանդիպել: :D :)) «Զեյթունի շուկա»-ն չի բռնում, հեչ չի բռնում: Փոխարինեցի «քաղաքի շուկա»-յով, որը գյուղից քաղաք տանելու ենթատեքստ է թողնում: Մի քիչ ավելի մոտ... Բայց, մմմ, գուցե դու՞ք էլ տարբերակներ ունեք.

Արդեն գնու՞մ եք քաղաքի շուկա,
Ուրց և դաղձ, մանանեխ, ռեհան,
Բարև տարեք. այնտեղ մեկը կա.
Ես առաջ սիրում էի նրան:

Այ սենց խիստ օրագրային խոխմա մտքեր... :) Թող մնան, մեկ էլ տեսար՝ հասունացան, մի բան ստացվեց:







Ու էս տարբերակով. ճիշտն ասած, զուտ իմ սուբյեկտիվ ճաշակի առումով, չեմ կողմնորոշվում՝ որն է ավելի վատը՝ Սարա Բրայթմանի՞, թե՞ Սելթիկ Վումանի երաժշտական մշակումը: :D Այնուամենայնիվ.



Մեկ էլ՝
Հ.գ. Ես մեղք չունեմ, որ հայերենը բաղաձայն լեզու ա :D